Την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2020, στη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια της 28^ης AGROTICA   (Συνεδριακό Κέντρο Ν Γερμανός, αίθουσα D) πραγματοποιήθηκε με επιτυχία Ημερίδα με τίτλο : «Οπωροφόρα και Βιολογική Γεωργία στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.

Βιοποικιλότητα, οργανική βελτίωση, πολλαπλασιαστικό υλικό ».

Η Ημερίδα διοργανώθηκε από τον ΑΙΓΙΛΟΠΑ στα πλαίσια του έργου LIVESEED (Horizon 2020) «για την ενίσχυση του βιολογικού σπόρου και της οργανικής βελτίωσης στην Ευρώπη».

Η Ημερίδα είχε σκοπό να εστιάσει στις δυνατότητες ανάπτυξης του τομέα παραγωγής βιολογικού πολλαπλασιαστικού υλικού στην Ελλάδα με βάση τον πλούτο των φυτογενετικών πόρων της χώρας, την πρόοδο στην επιλογή κατάλληλων ποικιλιών για βιολογική γεωργία ( οργανική βελτίωση)και την ανάλογη εμπειρία στην Ευρώπη.

Με τον άνοιγμα της Ημερίδας έγινε σύντομη περιγραφή των σκοπών του έργου LIVESEED (Κώστας Κουτής, ΑΙΓΙΛΟΠΑΣ) καθώς και για εμπειρίες επιλογής πολλαπλασιαστικού υλικού για βιολογική γεωργία του Ευρωπαϊκού Δικτύου Οργανικών Βελτιωτών Μήλου που συντονiζεται στα πλαίσια του LIVESEED .

Για την «Αξιοποίηση της τοπικής βιοποικιλότητας φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων για τη βιολογική γεωργία» μίλησε η Δρ Παυλίνα Δρογούδη ( ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων, Τμήμα Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας) παρουσιάζοντας πρόσφατα αποτελέσματα του έργου Fruitrees2Safegaurd, ενώ στη συνέχεια η Διευθύντρια του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων στη Θεσσαλονίκη- ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Δρ Ελένη Μαλούπα έκανε αναφορά στους σκοπούς και τα αποτελέσματα υλοποίησης του έργου EcoVariety για την «Ανάδειξη τοπικών παραδοσιακών ποικιλιών και αυτοφυών οπωροφόρων δέντρων και θάμνων» .

Σε ότι αφορά στην αξιοποίηση της γενετικής ποικιλομορφίας και πλούτου γενετικών πόρων στα οπωροφόρα παρουσιάστηκαν δύο παραδείγματα. Το πρώτο από τη γειτονική μας Σερβία από όπου έγινε ενημέρωση για τις « Κρατικές ενισχύσεις για την επανακαλλιέργεια, εγγραφή και εμπορική αξιοποίηση παραδοσιακών ποικιλιών φρούτων και αμπέλου στη Σερβία» από τον Δρ Aleksandar M. Tabakovic (Υπουργείο Γεωργίας-Δασών και Διαχείρισης Υδάτων, Βελιγράδι). Το δεύτερο από την Ελλάδα στα πλαίσια της δράσης του ΑΙΓΙΛΟΠΑ από τον Στέφανο Λιούζα, βιοκαλλιεργητή (Βιολογικό Αγρόκτημα BIOFRU, Βασιλειάδα Καστοριάς, Εστιακό Σημείο ΑΙΓΙΛΟΠΑ) : «Εμπειρίες διατήρησης και επιλογής παλαιών ποικιλιών μήλου και αχλαδιού για βιοκαλλιέργεια στην Καστοριά».

Στο δεύτερο μερος της ημερίδας έγιναν εισηγήσεις που αφορούσαν ειδικότερα στο πολλαπλασιαστικό υλικό των οπωροφόρων.

Η κα Ελένη Τζαβάρα ( προϊσταμένη γεωπόνος Δ/νσης Συστημάτων Ποιότητας και Βιολογικής Γεωργίας Τμήμα Βιολογικών Προϊόντων Φυτικής Προέλευσης ΥΠΑΑΤ) παρουσίασε τον «νέο Κανονισμό για την παραγωγή βιολογικού πολλαπλασιαστικού υλικού» ενώ στη συνέχεια η κα Βασιλική Ταχματζίδου (γεωπόνος Δ/νσης Πολλαπλασιαστικού Υλικού Καλλιεργούμενων Φυτικών Ειδών και Φυτογενετικών Πόρων ΥΠΠΑΤ) μίλησε για το ισχύον «Θεσμικό πλαίσιο εγγραφής ποικιλιών στο μητρώο ποικιλιών οπωροφόρων φυτών και πιστοποίηση εμπορία πολλαπλασιαστικού τους υλικού».

Στη συνέχεια ο Καθηγητής Φυτοπαθολογίας Γεωπονίας ΑΠΘ και πρώην πρόεδρος ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Νικόλαος Κατής μίλησε για την «Παραγωγή πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού οπωροφόρων δέντρων (πυρηνοκάρπων, γιγαρτοκάρπων): προβλήματα από την μη εφαρμογή του νoμοθετικού πλαισίου και προτάσεις για λύσεις” ενώ τέλος   η κα Σοφία Κεμπαπίδου, υπεύθυνη γεωπόνος του Φυτωρίου Farm Hellas, (Βρυσάκι Ημαθίας) παρουσίασε «Εμπειρίες παραγωγής πολλαπλασιαστικού υλικού για βιολογική γεωργία - Η Ποικιλία Αχλαδιού Sissy»

Στην πλούσια συζήτηση που ακολούθησε στην κατάμεστη αίθουσα του συνεδριακού Κέντρου συμμετείχαν και παρακολούθησαν αρκετοί γεωπόνοι, ερευνητές, σύμβουλοι και εργαζόμενοι σε υπηρεσίες και τοπική αυτοδιοίκηση, φυτωριούχοι, βιοκαλλιεργητές, εκπαιδευτικοί, φοιτητές και ενδιαφερόμενοι για τον τομέα πολλαπλασιαστικού υλικού στα βιολογικά οπωροφόρα. Παρεμβάσεις και διευκρινήσεις στα ζητήματα νομοθεσίας και εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικού έκαναν η προισταμένη στη Δ/νση Πολλαπλασιαστικού Υλικού Καλλιεργούμενων Φυτικών Ειδών και Φυτογενετικών Πόρων ΥΠΠΑΤ κα Ευαγγελία Κούρεντα (γεωπόνος MSc) και η Δ/ντρια του Ινστιτούτου Ελέγχου Ποικιλιών Καλλιεργούμενων Φυτών στη Σίνδο Δρ Αλέκα Χατζηγεωργίου.

Ανάμεσα στα συμπεράσματα της συζήτησης σταχυολογούμε :

• η χώρα έχει πλούσιο γενετικό υλικό οπωροφόρων δέντρων που μπορεί να αξιοποιηθεί για την παραγωγή πολλαπλασιαστικού υλικού και την επιλογή ποικιλιών ανθεκτικών σε ασθένειες και έντομα, προσαρμοσμένων στη βιολογική παραγωγή αλλά και ποιότητας προϊόντων .
• Σημαντικό ρόλο στην παραγωγή κατάλληλου πολλαπλασιαστικού υλικού παίζει η φυτουγεία και εξυγίανση του γενετικού υλικού.
• Σε ότι αφορά τη νομοθεσία υπάρχουν ακόμη πολλές πλευρές που πρέπει να αποσαφηνιστούν με αφορμή το νέο κανονισμό βιολογικής γεωργίας ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ το 2021 και απομένει να ολοκληρωθεί σε ότι αφορά λεπτομέρειες και παραρτήματα για το πολλαπλασιαστικό υλικό ώστε να ενσωματωθεί κατάλληλα στο ισχύον νομικό πλαίσιο.
• Σε κάθε περίπτωση υπάρχει αρκετή εμπειρία στην Ευρώπη, ειδικά στον τομέα της οργανικής βελτίωσης που μπορεί να αξιοποιηθεί στην Ελλάδα και να αναπτυχθεί περαιτέρω καθώς ήδη υπάρχει στη χώρα μας ενδιαφέρον και αξιόλογες προσπάθειες διατήρησης και αξιοποίησης των φυτογενετικών πόρων με κατεύθυνση τη βιολογική γεωργία και γεωργία χαμηλών εισροών.
• Η συνεργασία αρμοδίων φορέων, μη κυβερνητικών οργανώσεων, βελτιωτών, καλλιεργητών και παραγωγών πολλαπλασιαστικού υλικού είναι απαραίτητη και σημαντική.

Ευχαριστούμε όλους τους προσκεκλημένους ομιλητές καθώς και το κοινό που συνέβαλλαν με τη συμμετοχή τους στη συζήτηση και στην επιτυχία της Ημερίδας καθώς και το έργο LIVESEED για την ευκαιρία να συνεχίσουμε τις προσπάθειες ανάπτυξης του βιολογικού σπόρου και της οργανικής βελτίωσης στη χώρα μας.

Οι παρουσιάσεις των ομιλητών στην Ημερίδα θα είναι διαθέσιμες από την ιστοσελίδα μας www.aegilops.gr και το Fb του ΑΙΓΙΛΟΠΑ